SINAV ÖNCESİ GENEL TEKRAR

TEMEL İLKYARDIM DERSİ

 

İLK YARDIM : Olay yerinde tıbbi araç- gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır. 

ACİL TEDAVİ : Doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir. 

İLK YARDIMIN ÖNCELİKLİ AMAÇLARI 

ü Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, çevre güvenliğinin sağlanması,
ü Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
ü Hasta/yaralının durumun kötüleşmesini önlemek,
ü İyileştirmeyi kolaylaştırmak. 

İlk Yardımcı : Tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle ilaçsız ilk yardım yapan, eğitim almış kişidir. 

İLK YARDIMCININ ÖZELLİKLERİ 

ü Sakin, kendine güvenli, pratik ve kararlı olmalı,
ü İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı,
ü Önce kendi can güvenliğini korumalı,
ü Eldeki olanakları değerlendirebilmeli,
ü Olayı zamanında ve doğru olarak 112’ye haber vermeli,
ü Çevredeki kişileri organize edebilmelidir. 

İLKYARDIMDA  A – B – C’NİN ANLAMI 

A : Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi (Airway),
B : Solunumun değerlendirilmesi (Bak – Dinle – Hisset) (Breathing) ,
C : Dolaşımın değerlendirilmesi (Şah damarından 5 saniye nabız alınır) (Circulation). 

İlkyardımın Temel Uygulamaları : Koruma, Bildirme, Kurtarma (KBK) olarak ifade edilir. 

Hayat Kurtarma Zinciri : Dört halkadan oluşur. Son iki halka ileri yaşam desteğine aittir ve ilkyardımcının görevi değildir.

1. Halka – Sağlık kuruluşuna haber verme
   2.Halka – Olay yerinde yapılanTemelYaşam Desteği (TYD)
   3.Halka – Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler
   4.Halka – Hastane acil servisleridir.

Hava Yolu Tıkanıklığı : Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. 

TAM TIKANMA BELİRTİLERİ 

ü Nefes alamaz.
ü Acı çeker, ellerini boynuna götürür.
ü Konuşamaz.
ü Rengi morarır. Bu durumda Heimlich manevrası (karına bası uygulama) yapılır. 

KISMİ TIKANMA BELİRTİLERİ 

ü Öksürür.
ü Nefes alabilir.
ü Konuşabilir. 

TRİYAJ RENK KODLARININ DERECELERİ VE ANLAMLARI 

BİRİNCİ DERECE – KIRMIZI (İvedi-Acil) : Yaşamını yada uzvunu kurtarmak için acil müdahaleye ihtiyacı var 

İKİNCİ DERECE – SARI (Geciktirilebilir) : Hastanın acil bakıma ihtiyacı var ama hayati tehlike yok 

ÜÇÜNCÜ DERECE – YEŞİL (Bekleyebilir) : Kişilerin yaralanmaları çok hafif, kendileri gidebilirler 

DÖRDÜNCÜ DERECE – SİYAH (ÖLMÜŞ VEYA KAYIP VAKA) : Hastalar yapılacak her türlü müdahaleye rağmen hayatını kaybedecek ya da yaşamsal bulguları alınamıyordur (ÖLÜDÜR).

HATIRLATMA

* Başa alınan darbe sonucu kulak veya burundan kan geliyorsa kazazedenin kan akan bölgesi, altta kalacak şekilde yan yatırılır ve kanama engellenmez 

* Suni solunum ; solunumu durmuş olan kimseye dışarıdan hava takviye etmektir 

* Çok sayıda yaralının olduğu kaza ve felaketlerde en son ; hayatını kaybetmiş olanlar taşınır. 

* Şok pozisyonunda ; hasta yere sırt üstü yatırılır, ayakları 20-30 derece kaldırılır, üstü örtülerek sıcak tutulur. 

* Küçük dolaşım; kanın kalpten akciğerlere ulaşmasıdır. 

* Nabız; Kalbin her kasılmasında, atardamarlar içine atılan kanın atardamarları genişletip boşaltması sonucu duyulan ritmik vuruşlara denir. 

* Burun kanamasında; kişi oturur pozisyona getirilerek başı öne eğilir, burun kanatları sıkıştırılır 

* Kanamayı geçici ve doğru durdurma yöntemi; kanayan bölgeye temiz bir bez ile basınç uygulanmalıdır. 

* Sara (epilepsi) krizi geçiren kişinin; kendine zarar vermesi engellenir, kriz kendi sürecini tamamlamaya bırakılır. 

 

 

 

ETKİLİ İLETİŞİM DERSİ

İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ

ü Paralel iletişim
ü Çapraz iletişim
ü Örtülü iletişim

İLETİŞİM TÜRLERİ 

ü Kişi içi iletişim
ü Kişiler arası iletişim
ü Örgüt içi iletişim
ü Kitle iletişimi

KİTLE İLETİŞİMİNİN DÖRT TEMEL İŞLEVİ

ü Haber işlevi,
ü Yönetime katılma işlevi,
ü Öğretici olma işlevi,
ü Eğlendirme işlevidir.

KİTLE İLETİŞİMİNİN ORTAYA ÇIKARDIĞI BAZI SORUNLAR

ü İletişim kaynaklarının etkisinde kalma
ü Propaganda etkisi
ü Topluma yabancılaşma

EMPATİ : Bir insanın kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine empati denir. Bir kişinin karşısındaki kişi ile empati kurabilmesi için onun rolüne, onun kişisel alanına girmesi, olaylara onun bakış açısıyla bakması gerekir.

MOTİVASYON : İnsanları etki altına almak, teşvik etmek ve belirli bir amacı gerçekleştirmeleri için harekete geçirmektir.

İLETİŞİMİN PÜF NOKTALARI

Mekan Kullanımı : İnsanın, uzak yada yakın durarak etrafında oluşturduğu boş mekanlar yoluyla da başka insanlara birtakım mesajlar iletmesidir.

1. Mahrem alan;0-35 cm.
   Sadece aile, eş ve sevgili gibi çok yakınlar girebilir.
2. Kişisel alan;40-80 cm.
   Kişinin çok yakınlarının girmesine izin verdiği şahsi mesafedir.
3. Sosyal alan;80 cm – 2 m.
   Resmi ilişkilerin sürdürüldüğü bölge
4. Genel alan;2 m. ve daha fazlası
   Paylaşımın zorunlu olduğu, tanımadığımız kişilerle olan mesafedir.

STRESİN (PSİKOLOJİK – DAVRANIŞSAL – BEDENSEL) BELİRTİLERİ

1. Psikolojik Sorunlar:
   ü Öfkeü Kaygıü Depresyon
   ü Sinirlilikü Aşırı duyarlılıkü Gerginlikü Can sıkıntısıü Korku
2. Davranışsal Sorunlar :
   ü İştah artması ya da azalmasıü Kekeleme veya benzeri konuşma güçlükleriü Ağlamaü Uykusuzluü Dişleri sıkmaü Aşırı sigara-içki tüketimi, madde kullanımı
3. Bedensel Sorunlar :
   ü Kalp rahatsızlığıü Yüksek tansiyonü Çarpıntıü Mide rahatsızlıklarıü Titremeü Yorgunluk hissi

ü Baş ağrısıü Sırt ya da boyun problemleriü Sık hastalanma

İLETİŞİMİN DÖRT TEMEL AMACI

1. Var olmak2. Haberleşmek3. Paylaşmak4. Etkilemek ve yönlendirmek

İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖGELERİ 

1. Kaynak (Verici) :İletişimi başlatan kişi ya da kurum2. Alıcı (Hedef) : Mesajın ulaşması istenen kişi – kurum veya topluluk
2. Mesaj (İleti-Haber) :İletilmek istenen konu4. Kanal : Kaynağın mesajını, alıcıya ilettiği araç veya yol, yani gönderici ile alıcı arasındaki bağ     5. Geri Bildirim (Feed Back) : Göndericin kendi mesajının alınıp alınmadığını ve doğru bir şekilde yorumlanıp yorumlanmadığını öğrenmesini sağlar.

PROBLEM ÇÖZÜMÜNDE KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER 

ü İşleve takılmaü Zihinsel kurguü Zekaü Deneyimü Güdülenme

İLETİŞİMİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER

ü Korkularü Ön kabullerü Duyarsızlıkü İsim takmak, alay etmekü Kararsızlıkü Alınganlıkü Ben merkezcilikü Kutuplaştırmaü Değiştirme gayretiü Aşırı fedakarlıkü Keşkecilik

 

 

GÜVENLİK SİSTEM VE CİHAZLARI DERSİ

1. Dağlar, tepeler, su yolları“doğal”fiziki engellerdir.
2. Duvarlar, tel örgüler, çitler, kule, bariyer, aydınlatma, kilit sistemleri, ikaz levhaları, kapanlar, hız kesme kasisleri, araç engellerifiziki engellerdir.
3. Can ve mal güvenliğinin önemsendiği her türlü alan ve tesis girişlerindeen yaygın kullanılanelektronik güvenlik cihazları; metal detektörleri ve X-ray cihazlarıdır.

METAL DETEKTÖRLER

Metalle karşılaştıklarında sesli veya ışıklı uyarı sinyali veren, metale duyarlı cihazlardır. İki tipi mevcuttur. 

1. El Tipi Metal Detektörleri : 

    El Tipi Metal Detektörlerin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar  

*  Cihaz çalışır durumda ve aranacak kişinin üzerinden yaklaşık 5 cm (2,5 – 7,5 cm) mesafeden gezdirilerek arama yapılmalıdır.  

*  Arama sırasında detektör tüm vücudu tarayacak şekilde gezdirilmelidir.   

*  Cihaz arama esnasında hareket halinde olmalıdır.   

*  Tespit ettiği metalin büyüklüğüne göre cihazın ses-ışık uyarısının şiddeti de artar.    

*  Kullanım sırasında şarjının dolu olması gerekir.    

*  Kontrol edilen kişi bayan ve etek giyinmişse kontrol, bayan görevli tarafından etek üzerinden yapılmalıdır.    

*  Fiziki kontrol, herkesin göremeyeceği ayrı bir odada yapılmalı ve ikinci bir şahıs da bulunmalıdır.     

*  Özürlü kişilerin kontrolünde incitici davranışlardan kaçınılmalıdır.     

Kişilerin üzerinde suç unsuru eşya bulunursa alınarak tutanakla tespit edilmelidir.     

 

 

El Detektörleri ; 

ü Kullanma talimatına uygun kullanılmalı,
ü Islak zemine bırakılmamalı,
ü Metal zemine bırakılmamalı,
ü İnsanın baş kısmına tutulmamalı,
ü Başka amaçlarla kullanılmamalı,
ü Kapalı durumda iken şarj edilmelidir.

2. Kapı Tipi Metal Detektörler :

Aşırı hava akımından, sıcak – soğuk ve nemden etkilenerek yanlış alarm verdiğinden hassasiyet ayarları bu faktörler dikkate alınarak yapılmalıdır.

Fiziki konum olarak yakınında bulunan metal maddelere duyarlılık göstermesi nedeniyle kapı tipi metal detektörler monte edilirken; hareketli metallerle aralarında en az 1 metre, yan yana birden fazla detektör çalıştırılması gerekiyorsa aralarındaki en az 50 cm. mesafe olması sağlanmalıdır.

 Kapı Tipi Metal Detektörlerin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar : 

ü Cihazın çalışıp çalışmadığı kontrol edilmeli ve kontrol edilecek kişiler, önce üzerlerinde metal maddeleri çıkarmaları hususunda uyarılmalıdır.

ü Cihaz metalle karşılaştığında sesli veya ışıklı uyarır. Kontrol eden görevli uyarı kaynağını bulmak zorundadır. Özel güvenlik görevlileri elle arama yapamayacağı için alarmın kaynağını nokta olarak tespit ederken el detektörü kullanmalıdır.

ü Kişiler detektöre 1 metre mesafede bekletilerek cihaz hazır olmadan ikinci bir kişinin geçişine müsaade edilmemeli, görevliler de 1 metre mesafede durmalıdır.

ü Cihaza temas halinde yanlış alarm verdiğinden sürtünmeden geçilmelidir.

ü Metal detektörden geçen kişilerin el bagajları X-ray cihazıyla kontrol edilmelidir.

 Detektörlerden geçmek istemeyen hamile bayanlar ve kalp rahatsızlığı olanlar geçmeye zorlanmamalıdır. 

X-RAY CİHAZI  

Bagajı açmadan, içerisinde tehlikeli madde olup olmadığını bagajın üzerinden X ışını geçirerek ekranda görevli tarafından izlenmesini sağlayan ve düşük radyasyonla çalışan cihazlardır.

 X-Ray Cihazı : Üç ana üniteden oluşur. Bunlar;  

ü X ışını ünitesi : X ışınlarının gönderildiği, algılandığı ve eşyaların konulduğu taşıyıcı bandın bulunduğu ünite

ü Ekran : Aygıttan gecen eşyaların içinin görüldüğü yer

ü Kontrol paneli : Aygıtı kontrol eden düğmelerin yer aldığı kısım

X-Ray Cihazları ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar : 

* Kontrol edilecek paket ve bavullar, taşıma bandına aralarında en az 50 cm. ve geniş yüzeyleri banda paralel olacak şekilde konulmalıdır.

* Görüntü yorumlanmakta zorluk çekilirse bagajın pozisyonu değiştirilerek tekrar geçirilmelidir.

* İnceleme sırası; önce büyük, sonra küçük cisimler şeklinde olmalıdır.

* Bagajın içerisinde kesin fikir edinilemeyen durumlarda bagaj, sahibine açtırılarak kontrol edilmelidir.

* Cihaz çalışırken cihaz tüneline el sokulmamalı, taşıyıcı banda oturulmamalı, tünelin önünde ve arkasında bulunulmamalıdır. Ayrıca cihazın üzerine yiyecek-içecek maddeler bırakılmamalıdır.

 Canlılar hiçbir şekilde X-ray cihazıyla kontrol edilmemelidir. 

X-ray cihazı ile çalışan personelin maruz kalacağı radyasyonun belirlenen sınırları aşmaması için kullanılan X-ray cihazına uygun dozimetre kullanımı sağlanmalıdır.

Dozimetre (Doz ölçer) : X-ray cihazı kullanan personelin maruz kaldığı X ışını dozunu ölçmek için kullanılan filmli karta denir.

• Dozimetre başka birine ödünç verilmez ve alınmaz. Toka ve giysilerin metal parçalarının yanına konulmaz.
• X-ray cihazlarının ve dozimetrelerin ölçüm ve kontrolleri Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından sertifikalandırılmaktadır. 

 X-ray cihazları; organik ve organik olmayan maddeleri ekrana farklı renklerde yansıtır.

ü Metal maddeler koyu mavi,
ü Organik maddeler sütlü kahverengi veya turuncu,
ü Az yoğun maddeler ise yeşil renkte ekrana yansımaktadır.

Kapalı Devre Televizyon Sisteminin (CCTV) Elemanları : 

Kamera : İstenilen bir bölgenin görüntüsünün video sinyaline çevrilerek monitöre aktarılmasını sağlar.

Monitör : Ekipmanlardan gelen video sinyalinin ekran üzerinde görülmesini sağlar.

Switcher (Seçici) : Kameralardan gelen görüntülerin ayarlanan süre kadar atlamalı olarak görüntülenmesini sağlar.

Quad (Bölücü) : Aynı ekranda dört kamerayı seyretmeye imkan sağlar.

Video Kayıt Cihazı : Güvenlik sistemlerinde tercih sebebi olan video kayıt cihazı 3 saatten 960 saate kadar aralıklı kayıt yapabilir.

Multiplexer (Çoklayıcı) : Aynı anda 8 yada 16 kameranın görüntüsünü tek bir ekrandan izleme olanağı sağlar.

Video Motion : Sürekli hareketin izlenmesi gereken yerlerde bu sistem kullanılır.

Lensler : Merceklerin temel işlevi bir alandan yansıyan ışığı toplamak ve kameranın görüntüleyici ünitesinde net, berrak bir görüntü odaklamaktır.

Pan-Tilt : Sabit kameraya hareket vermek için kullanılır. Kameranın istenilen hareketi sağlaması için (sağa-sola, yukarı-aşağı) uzaktan kumanda edilebilen motorlu parçadır. 5 derece-saniye hızında dönebilir, dönüş açısı ayarlanabilir.

Housing : İç ve dış mekanlarda görünüm açısından toza, dumana, suya veya insanların müdahalelerinden korumak için kameraların konduğu muhafazalara denir.

TANIMLAR 

Biyometrik Cihazlar ; El yazısı, iris ve retina şekli, damar yapısı, el geometrisi, ses karakteristiği gibi özelliklerinin sisteme kaydedilmesi yoluyla giriş-çıkış yetkilendirilmesin ve kontrolü yapılmasını sağlar.

Personel Devam Kontrol Sistemi (PDKS) : Kartlı geçiş sistemine ilave bir programla kurum çalışanlarının giriş-çıkış zamanlarının kayıt ve kontrol altına alınmasını sağlayan sistemdir.

Turnike Geçiş Sistemleri : Sadece izin verilen kişinin geçişini sağlayan ve diğer güvenlik sistemlerine bağlanıp uyumlu çalıştırılabilen geçiş sistemleridir. Tam boy, yarım boy ve hızlı geçiş üniteleri olan çeşitleri vardır.

 

YANGIN GÜVENLİĞİ VE TABİİ AFETLERDE MÜDAHALE TARZI DERSİ

YANMA ÇEŞİTLERİ

1. YAVAŞ YANMA :Örneğin demirin oksitlenmesi (yani paslanması).
2. HIZLI YANMA :Alev, ısı, ışık ve korlaşmanın oluştuğu yanma çeşididir.
3. PARLAMA VE PATLAMA :Parlama;benzin gibi kolay ateş alabilen maddelerde görülür.Patlama; maddenin tamamının bir anda yanması nedeniyle tam bir yanma olayıdır.
4. KENDİ KENDİNE YANMA :Yavaş yanma sonucu oluşan oksitlenme ile artan ısının bir süre sonra tutuşarak hızlı yanmaya dönüşmesidir.

YANGIN SAFHALARI

ü Koku : Birinci aşama
ü Duman : İkinci aşama
ü Alev : Üçüncü aşama

YANGIN SEBEPLERİ

ü Korunma önlemlerinin alınmaması
ü Bilgisizlik
ü İhmal ve dikkatsizlik
ü Kazalar
ü Sabotaj
ü Sıçrama
ü Tabiat olayları

YANGIN SINIFLARI

A Sınıfı Yangınlar : Katı yanıcı maddeler; ahşap tekstil-dokuma ürünleri
B Sınıfı Yangınlar : Sıvı yanıcı maddeler; benzin, mazot, madeni yağlar, vernik, alkol vb.
C Sınıfı Yangınlar : Gaz halindeki yanıcı maddeler; doğalgaz, LPG, asetilen, hidrojen vb.
D Sınıfı Yangınlar : Yanabilen hafif metaller; alüminyum, magnezyum, lityum, sodyum, potasyum vb.

SÖNDÜRÜCÜ MADDELER

1. Su :Ahşap malzeme, kağıt, ot, dokuma vb. yangınlarında ideal söndürücüdür.
2. Karbondioksit (CO2) :Gemilerin makine daireleri, matbaa makineleri, boya imali yapılan yerler için ideal söndürücüdür.
3. Kuru Kimyevi Toz :Kimya fabrikaları, nükleer istasyonlar gibi yerlerde çıkan yangınlar için ideal söndürücüdür.
4. Köpük (FOAM) :Rafineriler, kimyasal madde depoları, kimya laboratuarları, boya-vernik atölyeleri, akaryakıt depo ve dolum istasyonları, havaalanları, uçak hangarları gemilerde çıkan yangınlar için uygun söndürücüdür.
5. Halojenli Hidrokarbonlar :Bilgi işlem merkezleri, laboratuarlar, telekomünikasyon merkezleri, bilgisayar ve hassas makinelerin bulunduğu yerlerde çıkan yangınlar için ideal söndürücüdür.

TANIMLAR

1. Doğal Afet:Yerleşim, üretim, alt yapı, ulaşım, haberleşme araçlarını ve normal yaşamın akışını bozacak ölçüde, aniden ve belirli bir süreç içerisinde meydana gelen doğal yer ve hava hareketleridir.
2. Sel :Ani, büyük ve düzensiz su akıntılarına verilen isimdir.Seylap : Su baskını, taşma taşkın
3. Erozyon :Toprağın tarım yapılan üst tabakasının su veya rüzgarın etkisiyle aşınıp taşınmasıdır.
4. Heyelan :Toprak örtüsü veya kayanın bir parçasının bulunduğu yerden koparak yamaç üzerinden harekete geçip daha aşağıda bir yerde birikmesidir.
5. Çığ :Yamaçlarda biriken karların çeşitli nedenlerle yerinden koparak aşağı doğru kayması veya yuvarlanması sonucu oluşur.

 

KALABALIK YÖNETİMİ DERSİ

DOĞUŞTAN GELEN DAVRANIŞLAR : Öğrenme ürünü olmayan davranışlardır. Canlının yaşamını sürdürmesini ve neslini devam ettirmesini sağlar.

ü Refleks : Canlılarda dışarıdan gelen etkilere verilen ani ve değişmez tepkilere denir. Refleks hareketleri beyne ulaşmadan, omurilik tarafından yönetildiği için hızlıdır. Sinir sistemine sahip tüm canlılarda refleks davranışı vardır. Bilinç dışı gerçekleşir, kalıtsal ve türe özgüdür.

ü İçgüdüsel davranış : Belli bir içgüdü davranışı, bir seri faaliyeti içine alır. İçgüdü şeklindeki davranışlarda bir organizma belli bir uyarıya karşı daima aynı şekilde tepki gösterir.

SONRADAN KAZANILAN DAVRANIŞLAR : Öğrenme veya etkileşim yoluyla kazanılan bilgi, beceri ve tutumlardır.

ü Bilgi: Öğrenilen bir konunun teorik olarak bilinmesidir.
ü Beceri: Vücudun teorik bilgiyi uygulaması, tekrarlayarak otomatik hale getirmesidir.
ü Tutum : İnançlar, duygular, alışkanlıklar gibi nedenlerle oluşan davranışların tutarlı hale gelmesidir.

KÜLTÜRÜN ÖZELLİKLERİ

ü Biyolojik varlığın bir sonucu olmaması,ü Doğuştan getirilmemesi,ü Diğer bireylerle ilişki ve etkileşim sonucunda öğrenilmesi,ü Nesilden nesile aktarılmasıdır.

GRUP OLMANIN KOŞULLARI

ü Grubu oluşturan insanlar uzun süreli ilişki içinde bulunmalıdır.

ü Mensupları; grubu grup olarak, kendilerini de o grubun üyesi olarak görmelidir.
ü Grup kendi normlarını, üyelerinin rollerini ve nasıl davranacaklarını belirleyen kuralları koymalıdır.
ü Ortak amaçlar geliştirilmelidir.
ü Belirli karşılıklı rollere, statülere, değerlere ve inançlara sahip olmalıdır.
ü Grup üyeleri, özelliklerinin farkında olarak karşılıklı ilişki içinde bulunmalıdırlar.

KALABALIĞIN ÖZELLİKLERİ

ü Belirli ve dar alanda yer alır.
ü Aralarında iş bölümü yoktur.
ü Birbirlerini tanımazlar, ilişkileri en alt düzeydedir.
ü Ortak yönleri, sadece gelip geçici heyecan paylaşmalarıdır.
ü Birbirlerine şuursuzca uyum gösterirler.
ü Tedirgin ve duygusaldırlar.
ü Kalabalığın gücünü, kendi güçleri olarak hissedebilirler.

KALABALIK ÇEŞİTLERİ

1. İrade Kalabalığı :Belli bir konuyu ifade etmek için bir araya gelen insanlardan oluşur. Örnek; tiyatro, spor etkinlikleri, dans partileri verilebilir.
2. Dinleyici Kalabalıklar :Etkilenme düzeyi yüksek olan; konser, konferans, basın açıklaması gibi etkinliklerde oluşur.
3. Dini Hizmetlere Yönelik Kalabalıklar :Tarikat mensupları veya camilerde dini vecibeleri yerine getirmek için toplanan insanların oluşturduğu kalabalık türüdür.
4. Önceden Planlanmış Toplantılar :Derneklerin düzenlediği etkinlikler bu gruba girer. Siyasi parti toplantıları örnek olarak verilebilir.
5. Kızgın Kalabalıklar :Aniden oluşan, etrafa zarar veren, tepki gösteren, isyan eden insanların oluşturduğu kalabalık çeşididir. Somut bir amaçları ve liderleri izleyen bir kalabalık vardır.

OLAYLARIN HAZIRLIK SAFHASI

ü Önderlik
ü Kabarma ve horozlanma devresi
ü Topluluğun büyümesi
ü Fikrî hazırlık devresi
ü Çabuklaştırıcı olay
ü Kontrolden çıkmış zorbalık safhası
ü Zorbalık hareketlerinin yayılması

OLAYLARI BAŞLATMA USULLERİ

ü Yaygın propaganda yapmak
ü Konuşma yapmak
ü Heyecanı artırmak
ü Eyleme geçiş

EYLEM TAKTİKLERİ

ü Olay yaratarak dikkatleri başka noktaya çekme
ü Dağılıyor görünerek tekrar toplanma
ü Büyük bayrakla, flamayla yürüyüş ve marş söyleme
ü Topluluğun etrafına yaşlı, kadın, çocuk ve gazilerin dizilmesi
ü Topluluğun güvenlik güçlerini kuşatması

EYLEM BİÇİMLERİ

ü Hakaret (Aşağılama, tahkir)
ü Yazılı ve sözlü gereçlerle tahrik
ü Bazı maddelerin atılması
ü El silahları kullanılması
ü Ateşli silahlar ve patlayıcı maddeler atılması
ü Eşya tahribi ve yağma

TOPLUMSAL OLAYLARDA GENEL İLKELER

ü Organizatörlerle diyalog kurma
ü İkna edici ve inandırıcı olma
ü İnisiyatif kullanma
ü Caydırıcılık
ü Provokasyona gelmeme
ü Profesyonel olma
ü Tarafsız olma

PROFESYONEL İMAJIN UNSURLARI

ü Üniforma,
ü Görünüm,
ü Duruş,
ü Profesyonel tavırdır.

GÖREVLİNİN TAVIR VE DAVRANIŞI : Bir görevlinin tavrı, davranışları ve görüntüsü, durumu kontrol etme yeteneğini doğrudan etkiler. Tavır ve davranışları etkileyen unsurlar;

ü Zindelik,
ü Düzenlilik,
ü Tetikte olma,
ü Farkında olma,
ü Kontrolü almaya hazır olma,
ü Otoriter resmi varlığıdır.

Tepkisel Bölge ; görüşülen kişi ve görevli arasında, görevlinin ikinci bir hamlesine tepki verebilmesi için yeterli zaman veren, yaklaşık iki metrenin üzerinde olan tampon bölgedir.

Tehlike Bölgesi ; Tepkisel bölge içindeki kişinin görevliye uzanabileceği veya fiziksel olarak dokunabileceği, iki metreden az olan bölgedir.

COP ÇEKME POZİSYONLARI

ü Rahat pozisyon
ü Hazır pozisyon

COP İLE SUÇLU TAŞIMA TEKNİKLERİ

ü Copun saldırganın bacak arasından geçirilerek götürülmesi tekniği,
ü Götürme tutuşu,
ü Çaprazlama boğma tutuşu,
ü Copun kelepçe yerine kullanılması.

COPLA VURUŞ TEKNİKLERİ

ü Tam ileri doğru dürtme hamlesi
ü Açılı hamle
ü Tam ileri vuruş
ü Değişik vuruş
ü Yan hamle
ü Direkt darbe

COPLA BLOK TEKNİKLERİ

ü Üst seviyede blok
ü Orta seviyede blok
ü Alt seviyede blok

Organize/Organize Olmayan Aktif/Pasif Kalabalık

1. Faaliyetin yeri ve zamanı önceden belirlenmişse organize, belirlenmemişse organize olmayan kalabalık.
2. Kolluk kuvvetlerinin müdahalesini gerektiren bir durum varsa aktif, yoksa pasif kalabalık.

Örnekler ;

ü Sinemaya film izlemek için gelenler ; organize – pasif
ü Pazar yerindeki kalabalık ; organize olmayan – pasif
ü Bir gösteri yürüyüşünde etrafa zarar veren, taşkınlık yapan kalabalık ; organize – aktif
üTecavüzcü yada kapkaççıyı linç etmeye kalkışan kalabalık ; organize olmayan – aktif

GÖZ YAŞARTICI GAZLARIN YAYILMA YOLLARI

1. Yanma ile yayılma :Göz yaşartıcı gazların ısı vasıtasıyla yanmasıdır. Gazın etkisinin yanında fazladan çıkardığı duman sayesinde, topluluğu oluşturanların birbirlerini görmesini engellediği için kişilerde ayrılma-dağılma duygusu yaratır. Bu yönüyle psikolojik etkisi fazladır. Dezavantajı; muhafazası içinde yanan maddeyi göstericilerin güvenlik güçlerine geri atmasına zaman bırakmasıdır.
2. Patlama ile yayılma :Metal muhafaza içindeki gaz patlayarak havaya karışır. Bu metot göz yaşartıcı gazın, göstericiler tarafından güvenlik güçlerine geri atılmasına zaman bırakmaz.
3. Sıkıştırılmış aerosol ile yayılma:Göz yaşartıcı gazın küçük zerreciklere ayrılarak buharlaşmadan havayı uzun süreli kaplaması yöntemidir. Göz yaşartıcı gazı ani ve dengeli yaydığı için güvenlik güçlerince en çok tercih edilen yöntemdir.
4. Sisleme ile yayılma :Göz yaşartıcı gazın eriyip çözülmesi sonucu, atıldığı alanda yoğun bir toz bulutu oluşturması yöntemidir.

GÖZ YAŞARTICI GAZLARIN FİZYOLOJİK ETKİLERİ

ü Göz yaşarması ve göz kapaklarının kontrolsüz olarak kasılması nedeniyle görememe,
ü Göz, burun, boğaz ve cilt yüzeyinde yanma, iğne batar gibi acı,
ü Ağız ve burun salgısında artış,
ü Nefes darlığı, sürekli öksürme ihtiyacı,
ü Geçici denge kaybı, mide bulanması ve kusma oluşur.

Gazın yoğunluğuna ve maruz kalma süresine göre oluşan bu etkiler, 10-20 dakika içerisinde geçer.

GÖZ YAŞARTICI GAZLARA KARŞI İLK YARDIM

ü Gazlı ortamdan uzaklaşılmalı, temiz havaya çıkılmalıdır.
ü Gözler rüzgâra karşı açık tutulmalı, varsa kontak lensler çıkartılmalıdır.
ü Göz kapakları mümkün olduğu kadar açılıp kapatılmalıdır.
ü Burun temizlenip normal nefes almaya gayret edilmelidir.
ü Vücutta kimyasal maddenin bulaştığı yerler, bol su ile ovuşturulmadan yıkanmalı,
ü Kimyasal maddenin temas ettiği vücut bölgelerine kesinlikle kolonya, krem, losyon vb. sürülmemelidir

Kapalı Alanların Gazlardan Temizlenmesi : Kapalı alanların yüzeylerini gazlardan tam olarak temizleyebilmek için temizleme suyunun içine %5 oranında çamaşır sodası(sodyum karbonat) karıştırılmalıdır.

Göz Yaşartıcı Mühimmatları Saklama Koşulları : Göz yaşartıcı mühimmatların özelliklerini kaybetmemeleri için ortalama olarak 21 derece sıcaklıkta % 70 rutubet ortamında saklanması gerekir.

TOPLUM PSİKOLOJİSİNİN ÖZELLİKLERİ
ü İrade zayıflığı,
ü Duygusallık,
ü Telkin,
ü Özenti,
ü Taklit,
ü Yayılma,
ü Tesir altında kalma,
ü Anonim (isimsizlik).

TOPLU DÜZENLER

1. Hat Düzeni :

ü Yol veya belirli bir alanı kapatma,
ü Bir bina veya şahsı koruma,
ü Topluluğu geriye itmek, belirli bir bölgeden çıkarma,
ü İki grubu birbirinden ayırma,
ü Her yönden gelebilecek tehditlere karşı tedbir almada kullanılır.

2. Çember Düzeni :

ü Bir şahsı koruma,
ü Kıymetli bir malzemeyi koruma,
ü Korunan kişi veya aracını kalabalık içerisinden geçirme,
ü 360 derecelik koruma gerektiren hallerde kullanılır.

3. Kama Düzeni:

ü Topluluk veya kalabalığı bölmek ve yanlara doğru dağıtma,
ü Topluluk veya kalabalık içerisindeki lider suçluları yakalayıp tahliye etme,
ü Topluluk veya kalabalık içerisinde yol veya koridor açma,
ü Korunan kişi veya aracını kalabalık içerisinden geçirmek gerektiğinde kullanılır.

DAVRANIŞ : İnsanların veya hayvanların gözlenebilen, kaydedilebilen veya ölçülebilen hareketlerine denir. Davranışları; uyarıcılar ve tepkiler oluşturur.

PROPAGANDA : Herhangi bir düşünceyi savunanların çıkar ve görüşlerine uygun düşecek biçimde, kendi yandaşlarını çoğaltmak amacıyla diğer insanların tutum ve davranışlarını değiştirmeye yönelik etkinliklerin örgütlü olarak yapılmasıdır.

PANİK : Topluluğu kaplayan ani dehşet duygusu ve mantığın geçici olarak kaybı sonucu, insanlarda emin bir yere ulaşabilmek için dayanılmaz bir korku ve heyecanın etkisi ile meydana çıkan kontrolsüz hareketlerdir.

GÖZ YAŞARTICI GAZLARLA İLGİLİ TANIMLAR

1. Yoğunluk :1 metreküp hava içerisindeki kimyasal maddenin “miligram” olarak ifadesi.
2. Doz :Vücut tarafından alınan veya emilen madde miktarı.
3. Dozaj :Canlıların bir süre içinde kaldıkları belli hacimdeki bir havada bulunan kimyasal madde ölçüsü
4. Öldürücü Dozaj :İnsanı öldürebilecek en az yoğunluk ve maruz kalma süresinin çarpımı ile bulunan değer.
5. Aerosol :Buharlaşmayan fakat uzun süre havayı kaplayacak şekilde küçük zerreciklere ayrılan katı veya sıvı madde

UYUŞTURUCU MADDELER DERSİ

Uyuşturucu maddeler; merkezi sinir sistemi üzerinde yaptıkları etkilere göre üçe, üretim kaynaklarına göre ikiye ayrılırlar.

MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİ YAVAŞLATANLAR

ü Tabi uyuşturucular (afyon, morfin, eroin, kodein)
ü Sentetik uyuşturucular (depresantlar, trankilizanlar, halüsinojenler)

MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİ UYARANLAR

ü Tabi uyuşturucular (kokain, crack)
ü Sentetik uyuşturucular(Ecstasy, captagon)

DUYULARIN BOZULMASINA SEBEP OLANLAR (HALÜSİNOJENLER)

ü Tabi uyuşturucular (esrar, marihuana)
ü Sentetik uyuşturucular (LSD)

1. AFYON :Morfin, kodein ve eroin afyonun türevleridir. Bu grup uyuşturucular, haşhaş bitkisinden elde edilir. Haşhaş ekimi ve ürünün işlenmesi, ekim alanının izin belgesine uygunluğu gibi konular, Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından düzenlenmektedir.
2. ESRAR :Dişi Hint kenevirinden elde edilen ve merkezi sinir sistemine yatıştırıcı etki yapan bir uyuşturucudur. Bitkinin yapraklarının üzerindeki reçinenin çıkarılmasına reçine esrar, kurutulmuş haline marihuana, kurutulmuş yaprak ve sapların elekten geçirilmesine toz esrar, çeşitli şekillerde preslenmesine pres veya takoz esrar, damıtılarak elde edilen siyaha yakın koyu kahverengi ve doğal kenevir ürünlerinin en yoğunu olan maddeye de sıvı esrar denir.
3. KOKAİN :Koka bitkisi yapraklarından elde edilen bir maddedir. Uyarıcı özelliği vardır. Güney Amerika’nın kuzey ve kuzeybatısı boyunca uzanan yüksek dağlarda yetişen koka bitkisinin yapraklarından elde edilen bir alkaloittir. Crack : Kokainin çeşitli kimyasal işlemlerle saflaştırılması sonucunda elde edilen tehlikeli bir türevidir.
4. AMFETAMİNLER: Merkezi sinir sistemini uyarıcı özelliği vardır. Bu özelliği nedeniyle genellikle sporcular tarafından doping amacıyla kullanılır. Amfetaminlerden en bilinenleri ; Extacy, Captagon.
5. LSD :Halüsinojen yarı sentetik bir uyuşturucudur. Çavdar mahmuzu denilen bir çavdar mantarından sentezlenir. En kuvvetli halüsinojenlerden biri olarak kabul edilir.
6. UÇUCULAR (İNHALANLAR) :Tiner, gazyağı, bali, çakmak gazı, uhu, oje ve benzerleridir. Denge bozukluğu, sarhoşluk, kusma, bulantı, tıkanma, baş ağrısı, görme bulanıklığı ve uyuşukluk yapar.

İnhalasyon : Buğu, gaz veya ufak damlacıklar halindeki sıvıların solunmasıdır.

7. SAKİNLEŞTİRİCİLER :Bunlar; trankilizanlar, sedatifler ve barbituratlar olarak tasnif edilebilir. Diazem ve benzeri sakinleştirici ilaçlar, tıpta depresyon tedavisinde kullanılan maddelerdir. Doktor kontrolü dışında kullanılması bağımlılığa yol açar.

Türkiye’de, Sağlık Bakanlığınca; sentetik uyarıcılar için KIRMIZI, uyuşturucular  içinYEŞİL reçete sistemi uygulanmaktadır.

Uyuşturucu ile mücadelede görevli dört ana kurum vardır. Bunlar; İçişleri, Sağlık, Tarım ve Köyişleri Bakanlıkları ile Gümrük Müsteşarlığıdır.

UYUŞTURUCU İLE İLGİLİ BAZI TANIMLAR

1. Uyuşturucu Madde :Tıbbi amaçlar dışında kullanıldığı takdirde insanların maddi, manevi sağlığı üzerinde olumsuz etki yaparak, psikolojik ve fiziksel bağımlılığa sebep olur.Bilimsel açıdan bir maddenin uyuşturucu ve uyarıcı olarak nitelendirilebilmesi için;

* Merkezi sinir sistemini etkilemesi,
* Fiziki yada psikolojik bağımlılık oluşturması,
* Sağlık ve sosyal bakımdan zarar oluşturması,
* Kanunların bulundurulmasını, kullanılmasını ve satışını yasaklaması gerekir.

2. Bağımlılık :Uyuşturucu maddelerle kurulan ilişki sonucunda kişinin özdenetim, özerklik gibi temel varoluş özelliklerini yitirmesi ve maddelerin yol açtığı sahte haller sonucunda ortaya çıkan yeni tutum ve davranışlar kazanmasıdır. Diğer bir tanımla; uyuşturucu maddeye karşı fiziki veya psikolojik olarak şiddetli bir istekle bağlılık hissi, kişinin bırakmak istemesine rağmen bırakamaması, maddenin dozunu giderek artırması, kullanmadığında yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması, bundan zarar görmesine rağmen, kullanımı sürdürmesi durumudur.
3. Yoksunluk :Alışılan madde kullanılmadığı zaman vücutta fiziki ve psikolojik sorunların ortaya çıkmasıdır.
4. Tolerans :Kullanılan madde miktarının aynı etkiyi elde etmek için giderek artırılmasıdır.
5. Tabi Uyuşturucular;tabiatta normal koşullar altında yetişen çeşitli bitkilerden elde edilen maddelerdir.
6. Sentetik Uyuşturucular;fabrikalarda ve laboratuarlarda kimyasal yollardan elde edilen uyuşturuculardır.

 

GENEL KOLLUKLA İLİŞKİLER

GENEL KOLLUK

Ülke genelinde iç güvenliği sağlamak ve kamu düzenini korumakla yükümlü silahlı birer kuvvet olan; polis, jandarma ve sahil güvenlikten oluşur. Polis; belediye sınırları içerisinde, jandarma; belediye sınırları dışında kalan ve henüz polis teşkilatı olmayan yerlerde, sahil güvenlik; deniz, liman ve karasularımızda kamu düzeninin sağlanması ve korunması konusunda görevli ve yetkilidir.

1. Polis :Emniyet hizmetleri sınıfına mensup olan silahlı, üniformalı veya sivil olarak görev yapan her rütbedeki personeldir.

Polis teşkilatı Emniyet Genel Müdürlüğü’dür ve İçişleri Bakanlığına bağlıdır.
Polisin görev ve yetkileri, 2559 Sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu ile belirlenmiştir.

2. Jandarma :Türkiye Cumhuriyeti Jandarması, emniyet ve asayiş ile kamu düzeninin korunmasını sağlayan ve diğer kanun ve nizamların verdiği görevleri yerine getiren silahlı, askeri bir güvenlik ve kolluk kuvvetidir.

Jandarma Genel Komutanlığı; Silahlı Kuvvetlerle ilgili görevleri, eğitim ve öğrenim bakımından Genelkurmay Başkanlığına, emniyet ve asayiş işleriyle diğer görev ve hizmetlerin ifası yönünden İçişleri Bakanlığına bağlıdır.
Jandarmanın görev ve yetkileri, 2803 Sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunla düzenlenmiştir.

3. Sahil Güvenlik :Bütün sahillerimiz, karasularımız ve iç sularımızda; liman ve körfezlerimizin korunması, güvenliğinin sağlanması, deniz yoluyla yapılan kaçakçılığın önlenmesi, izlenmesi ve suçlular hakkında gerekli işlemlerin yapılması amacıyla kurulmuş silahlı bir güvenlik kuvvetidir.

Sahil Güvenlik Komutanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşu içerisinde olup barışta, görev ve hizmet yönünden İçişleri Bakanlığına bağlıdır. Olağanüstü durumlarda Genelkurmay Başkanının isteği üzerine, bir kısmı yada tümü ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı harekât komutasına veya emrine, savaş halinde tümü ile doğrudan doğruya Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrine girer.

Görev ve yetkileri 2692 Sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu ile düzenlenmiştir.

YARDIMCI KOLLUK

Asıl kolluk görevlilerinin bulunmadığı zaman bizzat görevli olan ve asıl kolluk görevlilerinin görev ve yetkilerini kullanan kişilerdir.

* Çarşı ve mahalle bekçileri
* Kolluk yetkisi kullanan gemi kaptanları
* Türkiye Elektrik Kurumu Tesislerini koruma görevlileri
* Devlet Demiryolları İşletmesi

ÖZEL KOLLUK

Genel kolluk dışında kalan ve ancak belirli bazı kolluk görevleri için özel yasalarına göre kurulup belirli görev ve yetkilerle donatılan kolluktur.

* Çiftçi malları koruma kolluğu
* Köy korucuları ve köy bekçileri
* Kır bekçileri
* Orman kolluğu
* Gümrük ve tekel zabıtası
* Ordu kolluğu
* Belediye kolluğu
Özel güvenlik ise sivil kolluk olarak tanımlanabilir.

GENEL KOLLUĞUN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI

Kamu düzeninin sağlanması ve korunması kapsamında genel kolluk kuvvetlerine tanınan görev ve yetkiler içerik olarak aynı, görev alanları farklıdır. Belediye sınırları içinde polis, belediye sınırları dışında jandarma, sahil kesiminde ise sahil güvenlik, emniyet ve asayişi sağlama ve kamu düzenini koruma amacıyla görev yaparlar.

– Durdurma, kimlik sorma ve kimlik tespit etme yetkisi
– Parmak izi ve fotoğraflar alma yetkisi
– Arama yetkisi
– Yakalama ve gözaltında tutma yetkisi
– Zor kullanma yetkisi
– Silah kullanma yetkisi
– El koyma yetkisi
– Adli görev ve yetkileri
– Zorla getirme ve ifade alma yetkisi
– Trafik hizmetleri ilişkin görev ve yetkileri
– İstihbarat toplama ve dinleme
– Engel olma, yasaklama (önleme) yetkisi
– Belirli yerlere girme yetkisi

SORUMLULUK ALANI

1. Polisin Görev ve Sorumluluk Alanı :Polisin görev ve sorumluluk alanı; il ve ilçe belediye sınırları dahilidir.
2. Jandarmanın Görev ve Sorumluluk Alanı :Jandarmanın genel olarak görev ve sorumluluk alanı; polis görev sahası dışı olup bu alanlar, il ve ilçe belediye sınırları dışında kalan veya polis teşkilatı bulunmayan yerlerdir.
3. Jandarma ve Polisin Sorumluluk Alanının Belirlenmesi :Jandarma ve polisin sorumluluk alanları; mülki amir yada yetkili kılacağı görevlinin başkanlığında Jandarma, Emniyet ve belediye temsilcilerinin katılacağı bir komisyon tarafından belirlenir ve bir protokolle gösterilir. Oybirliği ile alınan kararlar kesindir.

Oybirliği sağlanamayan durumlarda; bucak ve ilçelere ilişkin sorumluluk alanları konusundaki itirazları vali; kesin olarak çözümler. Bu konudaki kararlar, düzenlenecek protokole esas alınır.

ÖZEL GÜVENLİK

Özel Güvenlik Görevlisi : Kanun kapsamında özel koruma ve güvenlik hizmetlerini yerine getirmek amacıyla istihdam edilen kişileri ifade eder.

ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİNİN YETKİLERİ

5188 Sayılı Kanunun 7. maddesinde sayılmıştır.

1. Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
2. Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
3. 1412 Sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü kanununun 127. maddesine göre yakalama ve yakalama nedeniyle orantılı arama.
4. Görev alanında, haklarında yakalama tutuklama veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama.
5. Yangın, deprem gibi tabii afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme.
6. Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
7. Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma.8.  Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma.
8. Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama.
9. Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 157. maddesine göre yakalama.
10. Türk Medeni Kanununun 981. maddesine, Borçlar Kanununun 52. maddesine, Türk Ceza Kanununun 49. maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (2) numaralı bentlerine göre zor kullanma.

GÖREV VE SORUMLULUK ALANI

Özel güvenliğin görev alanı, esasen genel kolluğun sorumluluğunda bulunan ve komisyon tarafından sınırları belirlenmiş alandır. Özel güvenlik görevlileri Kanunun 7. maddesinde sayılan yetkilerini, sadece görevli oldukları sürede ve görev alanlarında kullanabilirler.

Özel güvenlik görevlilerinin; silahlı görev yapabileceği koruma hizmetleri, bulundurabilecekleri silahların özellikleri ve miktarları özel güvenlik komisyonu tarafından belirlenir. Özel güvenlik görevlileri, silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. Ancak zorunlu hallerde, görev alanı, komisyon kararıyla genişletebilir. Ayrıca güzergâh ifade eden durumlarda, güzergâh boyu, görev alanı sayılır.

Kamuya açık yerler : Belli koşullara uymak suretiyle herkesin girebileceği yerlerdir.

Kamuya ait yerler : Sokak, cadde, parklarla akarsu, göl, deniz kıyıları ve benzeri yerlerdir

ÖZEL GÜVENLİĞİN DENETİMİ

1. Denetim :

“Bakanlık ve valilikler, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediğini, yasak uygulama ve davranışların bulunup bulunmadığını ve amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediğini tespit etmek amacıyla, özel güvenlik şirketlerini, özel güvenlik birimlerini ve özel eğitim kurumlarını her zaman denetleyebilir.”

2. Denetimin Kapsamı :
3. Faaliyet izni ve personelin çalışma izinlerinin geçerli olup olmadığı,
4. Özel güvenlik görevlileri için mali sorumluluk sigortasının yaptırılıp yaptırılmadığı,
5. Üçüncü kişilere verilen koruma ve güvenlik hizmetlerine ilişkin sözleşmelerin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediği ve bu sözleşmelerin valiliğe bildirilip bildirilmediği,
6. Görev alanına uyulup uyulmadığı,
7. Silah ve teçhizatın ruhsatlı olup olmadığı ve bunların usulüne uygun korunup korunmadığı, kayıt ve defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı,
8. Eğitim hizmetlerinin yönetmelik hükümlerine uygun yürütülüp yürütülmediği,
9. Kanun ve Yönetmeliğin diğer hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı ve amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediği incelenir.

Genel kolluk faaliyetleri; kamu düzenini, toplumun güvenliğini, dirlik ve esenliğini, genel ahlâkını ve sağlığını korumaya yönelik tedbirleri alırken, gerektiğinde kanunların verdiği yetkiyle kişilerin ve toplulukların temel hak ve hürriyetlerini sınırlayabilen bir kamu hizmetidir.

Kamu Hizmetinin Özellikleri :

Süreklilik ve düzenlilik : İhtiyaç doğrultusunda sürekli, yani kesintisiz ve düzenli olarak yürütülmesi kamu hizmetinin en önemli özelliklerindendir.

Tarafsızlık ve eşitlik : İdarenin, kamu hizmetini yürütürken objektif davranması, vatandaşlar arasında herhangi bir biçimde ayrım yapmadan eşit hizmet sağlamakla yükümlü olmasıdır.

Değişkenlik : Kamu hizmetlerinin değişen toplumsal ihtiyaçlar ve teknolojik gelişmelere uyum sağlayacak şekilde düzenlenmesidir.

Bedelsizlik : Kamu hizmetlerinin bedelsiz sunulması, katkı payı şeklinde bir bedel alınması gerekiyorsa bu hizmetten yararlananların ödeme gücünü aşmayacak şekilde olmasıdır.

Korumakla sorumlu oldukları alanda, özel güvenlik görevlileri ;

*  Can ve mal güvenliğini ve kamu düzenini sağlar, suç işlenmesini önler, taşınması veya bulundurulması yasaklanmış her türlü maddeyi tespit amacıyla elektronik cihazlarla üst araması yapabilir, yangın, deprem ve sel gibi afetlerde arama-kurtarma görevlilerine yardımcı olur, bir suçla karşılaştığında suça el koyar, suçun devamını önler, sanığı tespit eder ve yakalar. Olay yerini ve suç delillerini korur ve yetkili genel kolluğa teslim eder.

*  Spor müsabakaları, sahne gösterileri, düğün ve cenaze törenleri, konserler, toplantılar ve toplu ulaşım tesislerinde (havaalanı, liman, gar) kimlik sorabilir.

*  Özel güvenlik görevlileri gece görevlerinde, spor müsabakalarında, konser ve sahne gösterilerinde üniformalarının üzerine, arkasında ışığı yansıtan “ÖZEL GÜVENLİK” ibaresi yazılı yelek giyerler.

*  Özel güvenlik görevlilerinin; görev alanı ve süresi dışında suçla karşılaştıklarında, yetkileri herhangi bir vatandaştan fazla değildir.

Özel güvenlik personeli ;

Parmak izi ve fotoğraf alamaz.
Teknik takip ve dinleme yapamaz.
Özel hayata müdahale edemez.
Suç soruşturamaz, delil inceleyemez.
Elle arama yapamaz.
Kimlik tespit edemez.
İfade alamaz.
Tutuklama yapamaz.

Özel güvenlik görevlilerinin üniforma ve üniformayı tamamlayan diğer unsurları; TSK ve genel kolluk kuvvetleri ile kanunlarla kurulan özel kolluk kuvvetlerinde kullanılan renk, biçim ve motifte olamaz.

Özel güvenliğin üniformalı çalıştırılmasının amacı, görev yaptığı alanda “farkındalık” yaratmak, o yerin korunduğunu göstermektir.

5188 Sayılı Kanunda özel güvenlik görevlilerinin genel kolluk emrine girmesini gerektiren şartlar oluştuğunda; özel güvenlik görevlileri genel kolluk mensuplarının, hizmete ilişkin, hukuka uygun ve konusu suç teşkil etmeyen, yani kanuna uygun emirlerini yerine getirmek zorundadır.

Komisyon tarafından, görev alanı olarak tanımlanmış bölgede güvenliğin, özel güvenlik tarafından sağlanması, genel kolluğun o alandaki yetkilerini kısıtlamaz, emniyet ve asayişle ilgili konularda asıl yetki genel kolluktadır.